Tinh thần tự giác là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong cuộc sống mà bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng cần dạy trẻ. Đây là một kỹ năng đòi hỏi sự cố gắng trong lâu dài và cần phải kiên trì thực hiện trong suốt cuộc đời của trẻ. Làm thế nào để thúc đẩy bé có tinh thần tự giác hơn trong cuộc sống là điều mà rất nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Những điều quan trọng dưới đây sẽ phần nào giúp cha mẹ hiểu được về cách để dạy bé nâng cao tinh thần tự giác.
1. Môi trường ổn định
Môi trường ổn định là một yếu tố quan trọng, bởi khi được làm việc trong một môi trường ổn định với những nguyên tắc cụ thể và thời khóa biểu hợp lý, trẻ sẽ nâng cao được sự tự giác của mình bằng cách chủ động sắp xếp thời gian và thực hiện công việc một cách hợp lý. Với một thời khóa biểu cố định, phân chia công việc cụ thể trong một ngày như thời gian biểu vào buổi sáng (bao gồm đánh răng rửa mặt, ăn sáng, chải đầu, mặc quần áo, đi học…), thời gian biểu sau giờ học… Tạo cho trẻ những thói quen tốt và chủ động thực hiện các thói quen đó.
2. Khen ngợi trẻ đúng cách
Lời khen ngợi đúng cách sẽ rất có giá trị trong việc thúc đẩy trẻ nâng cao tinh thần tự giác trong cuộc sống. Nếu như trẻ có ý thức tự giác với công việc, làm những việc tốt, cha mẹ đừng ngại ngần khi dành cho con những lời khen hợp lý. Trẻ sẽ cảm thấy rằng việc mình làm là việc tốt, được cha mẹ khen ngợi, và cứ thế sẽ lặp đi lặp lại những hành động tốt này. Với những lời khen ngợi mang tính chất động viên như vậy sẽ khuyến khích trẻ phát huy một cách tối đa tình thần độc lập, tự giác trong cuộc sống.
3. Phần thưởng dành cho trẻ
Không khuyến khích việc dùng phần thưởng để đánh giá cũng như tác động đến việc trẻ làm việc vì trẻ có thể phụ thuộc vào điều đó, và chỉ tự giác làm việc khi có phần thưởng cụ thể. Tuy nhiên, đôi khi phụ huynh cũng có thể dành cho trẻ một vài món quà nhỏ mang tính chất động viên, khuyến khích cho những nỗ lực của trẻ trong một việc nào đó hoặc trong một thời gian cố gắng thực hiện việc tốt nào đó. Món quà nhỏ lúc này đóng vai trò như một động lực thúc đẩy trẻ sẽ cố gắng hơn nữa, tạo cho trẻ ý thức chủ động và tự giác thực hiện công việc một cách hiệu quả. Đôi khi chỉ là chiếc bút, cái kẹo, được đi chơi cùng bạn, được xem ti vi…
4. Phụ huynh hãy làm gương cho trẻ
Môi trường sống có tác động rất lớn đến trẻ, đặc biệt là trẻ có xu hướng làm theo những gì người lớn vẫn làm. Chính vì vậy, cha mẹ hãy giống như tấm gương phản chiếu những điều tốt để trẻ có thể noi theo. Bản thân cha mẹ cần nhất quán và nỗ lực trong việc thực hiện điều gì đó, trẻ sẽ nhìn vào những điều cha mẹ làm để học hỏi, để cố gắng, để rèn luyện tính tự giác trong cuộc sống.
Hãy chú ý đến những điều trên đây, cha mẹ sẽ tạo ra cho trẻ được những thói quen tốt, tạo cho trẻ được tính tự giác và thúc đẩy trẻ nỗ lực rèn luyện tính tự giác cao trong cuộc đời của trẻ mà vẫn luôn cảm thấy vui vẻ và thoải mái.